Ảnh: Healthplus.

Theo bác sĩ Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Ăn kiêng và Dinh dưỡng Bệnh viện Cao đẳng Y Dược TP.HCM, nghiên cứu cho thấy ăn chay mang lại nhiều lợi ích. Giảm thiểu rủi ro và các lợi ích khác. Bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim, nhiều bệnh ung thư và một số bệnh khác. Những người ăn chay ít béo phì hơn và có chỉ số BMI thấp hơn. Một nghiên cứu năm 2013 tại Vương quốc Anh chỉ ra rằng tỷ lệ mắc bệnh tim ở những người ăn chay giảm 1/3 so với những người không ăn chay. Tổ chức Ung thư Thế giới cũng khuyến cáo, ăn thịt có nguy cơ mắc ung thư ruột kết. Việt Nam đang trong mùa Vu lan báo hiếu, nhiều người ăn chay sử dụng đây như một cách để báo ơn cha mẹ. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để vừa ăn chay vừa tốt cho sức khỏe. Đặc biệt những người chỉ sử dụng thực phẩm thực vật (ăn chay) trong thời gian dài có thể dẫn đến thiếu một số chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, và chất dinh dưỡng này là một phần của nó. Trong thức ăn động vật giàu nguồn gốc động vật.

Bác sĩ Niên khuyến cáo, người ăn chay đặc biệt chú ý cung cấp đủ chất đạm, sắt, canxi, vitamin D và chất béo axit-3 cho cơ thể. Muốn vậy, mọi người nên ăn nhiều loại thực phẩm, bao gồm trái cây, rau, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt, tốt nhất là ngũ cốc nguyên hạt – nên ăn ít nhất 5 phần trái cây và rau (mỗi khẩu phần tương đương với 80 gram) ngày. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trái cây và rau quả rất giàu vitamin và khoáng chất, cung cấp chất xơ giúp tiêu hóa tốt và ngăn ngừa táo bón.

Thông thường, ăn thức ăn chay giàu carbohydrate từ gạo và bánh ngọt. Lúa mì, ngũ cốc và khoai tây chiếm khoảng một phần ba lượng lương thực. Những thực phẩm này cung cấp carbohydrate và là nguồn năng lượng chính của cơ thể, chúng rất giàu chất xơ, canxi, sắt và vitamin B. Ngũ cốc nguyên hạt nên được ưu tiên.

Những người ăn chay nên bổ sung đồ uống từ đậu nành như sữa, các sản phẩm từ sữa hoặc các sản phẩm thay thế sữa. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sữa và các sản phẩm từ sữa như pho mát và sữa chua rất giàu protein, canxi, vitamin A và B12. Chọn thực phẩm ít chất béo và đường.

Để đảm bảo cơ thể nhận đủ protein, hãy ăn nhiều đậu, trứng và các nguồn protein khác. Như đậu xanh, đậu tây, đậu đen, đậu nành, đậu Hà Lan, đậu lăng… Có thể chứa nhiều protein, ít chất béo, nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất trong rau củ quả. Các nguồn protein khác cũng đến từ các sản phẩm thay thế thịt, chẳng hạn như đậu phụ, protein từ nấm (như Quorn), protein thực vật có tổ chức và đậu. Chú ý hấp thụ protein từ nhiều nguồn khác nhau để đạt được thành phần axit amin phù hợp với cấu trúc và chức năng của cơ thể.

Trong quá trình điều trị, chất béo được ưu tiên. Chất béo không bão hòa như dầu thực vật, dầu ô liu, dầu hướng dương và dầu hạt cải tốt cho sức khỏe hơn chất béo không bão hòa như mỡ động vật và bơ. Mặc dù vậy, tất cả các chất béo đều chứa nhiều calo nên chỉ được sử dụng với lượng nhỏ. Giảm số lượng và tần suất thức ăn nhiều chất béo, nhiều muối và nhiều đường. Các thực phẩm thuộc nhóm thực phẩm này như kem, sô cô la, bánh quy, bánh ngọt, bánh ngọt, kem… chủ yếu cung cấp năng lượng dưới dạng chất béo và đường, ít các chất dinh dưỡng khác. -Trần Ngân